بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
لطفاً خودتان را معرفی کنید.
طاهره شمسی هستم . تصویرگر کتاب کودک.
رشته‌ی تحصیلی شما در دانشگاه چه بود؟ چند سال است شروع به کار کرده‌اید؟ شما اهل قم هستید؟
کارشناسی رشته‌ی تصویرسازی. حدود 11 سال است. بله.
از همان ابتدا وارد بازار کار شده‌اید یا وقفه‌ای افتاد؟
تقریباً در همان سه ماه اول که شروع به تصویرسازی کردم وارد بازار کار شدم. همان سه ماهی که در حال آموزش بودم و به کلاس‌های آزادِ انجمن تجسمی می‌رفتم. بعد از یک ترم که همان سه‌ماه می‌شد معرفی شدم به مجلات کودک و کارم را شروع کردم.
بطور ویژه برای چه گروه سنی کار کردید؟ آیا انگیزه‌ای هم داشتید؟
بیشتر برای گروه سنی الف و ب و ج که می‌شود کودک و خردسال.
رنگ‌هایی که بیشتر استفاده می‌کنم رنگ‌های شادی است. انگیزه‌ی خاصی ندارم جز اینکه دوست دارم برای بچه‌ها کارکنم مدتی هم مربی نقاشی بچه‌ها بودم. در کل دوست دارم برای بچه‌ها کارکنم.
تمایل دارید بیشتر با ناشرین و مجموعه‌های مرتبط در قم کار کنید یا با شهرهای دیگر؟
برای من فرق چندانی نمی‌کند. تا بحال از تهران و مشهد هم سفارش کار داشته‌ام. فقط به دنبال کار خوب هستم.
سبک کار شما دستی است یا دیجیتال؟ در مورد نوع کارتان هم توضیح بدهید؟
بصورت دستی است. تکنیکی که کار می‌کنم اکرولیک است. اکرولیک تکنیکی است که ترکیبش با آب است. شبیه به گواش و با قلم و پالت انجام می‌شود.
در داستانی که به شما می‌دهند برای‌تصویرسازی چقدر زمان می‌گذارید؟
بستگی به موضوع داستان دارد. اگر موضوع مذهبی باشد نیاز به مطالعاتی دارم، مثل رصد کردن کارهای دیگر. برایم پیش آمده که داستان مذهبی داشتم در مورد امام حسین (ع) که مجبور شدم یکسری فیلم‌های مذهبی در این زمینه ببینم مثل مختارنامه. اگر کارها ایرانی باشد تصاویر ایرانی می‌بینم و اگر مرتبط با کارهای غیرایرانی باشد کار تصویرگران خارجی را نگاه می‌کنم.
تا به‌حال شده که قبل از نهایی کردن کار با کودکان مشورت کنید؟
بله. پیش آمده تا حدی که از نظرات‌شان هم استفاده کردم.
برای اینکه فضای یک تصویرگر با فضای درونی و خواست بچه‌ها نزدیک شود چه راهی را پیشنهاد می‌کنید؟
اکثر بچه‌ها رنگ‌های خیلی شاد را دوست دارند. با ارتباط‌گیری نزدیک با بچه‌ها می‌شود به نکات بسیاری دست پیداکرد و به دنیای بچه‌ها راه یافت؛ برای مثال بازی‌هایی که بچه‌ها بین خودشان دارند بسیار مؤثر است و می‌توان با دنیای بچه‌ها ارتباط برقرار کرد.
در کارهای مذهبی از نماد هم استفاده می‌کنید؟ تا بحال شده نماد یا سبک خاصی را خودتان ایجادکرده باشید؟
بله از نمادهایی که مربوط به موضوع باشد استفاده می‌کنم. تا به حالا نه. دارای سبک کار خاص خودم هستم به این صورت که هیچ‌وقت زمینه‌‌ی کارم خالی نیست، بصورت رنگی است.
علت این رنگی بودن پس زمینه‌های کارتان چیست؟ آیا تأثیر ویژه‌ای بر روی کیفیت کار دارد؟
یکی اینکه کار را شاد می‌کند؛ برای جذب کودکان مؤثر است و باعث کارت‌پستالی شدن کارمی‌شود.
در رشته‌ای که‌کار می‌کنید کسی هست که به عنوان استاد قلمدادش کنید؟
_قبلا بله. استاد علیرضا گلدوزیان _علیرضا گلدوزیان تصویرگر کتاب های کودکان و نوجوانان سال ۱۳۵۵در تهران به دنیا آمد. او کارشناس ارشد رشته ی گرافیک از دانشگاه هنر است- بودند که هنوز هم کارهای‌شان برایم جذاب هستند.
ارتباط بین تصویرگران وناشرین در قم به چه صورتی‌است؟
ارتباط آنچنانی ندارند حتی برخی از ناشران در قم تصویرگران قمی را نمی‌شناسند. شاید مشکل ازما تصویرگرها هم باشد که خودمان را به خوبی معرفی نکرده ایم یا اینکه ناشرین قمی بیشتر به سراغ تصویرگران تهرانی می‌روند. علتش را نمی‌دانم.
اگر همین حالا یک ناشر در قم بخواهد یک تصویرگر خوب و مناسب برای کارش پیدا کند به کجا باید مراجعه کند؟
انجمن تصویرگران در قم یا انجمن هنر‌های‌تجسمی را داریم که می‌شود به آن‌ها مراجعه کرد. دفتر تبلیغات، مجلات رشد، پوپک و سلام بچه‌ها هست که از آن‌ها هم می‌شود استفاده‌کرد.
معضلی که در کارتان دارید چیست؟ به شما فرصت کافی برای انجام کار می‌دهند، از نظر مالی هم تأمین می‌کنند؟
وقت کم می‌دهند و سطح توقع‌شان بالاست در همان وقت کم. اینکه از لحاظ هزینه و حق‌الزحمه‌ی کم با تصویرگرها حساب می‌کنند. به طوری‌که تصویرگر انگیزه‌ای برای کار ندارد و این تقریباً همه‌گیر است.
چه اتفاقی باید بیفتد که کار با کیفیت در بازار ببینیم؟
اغلب ناشرها سواد بصری یا تصویرگری ندارند و به این شکل هم نیست که مدیرهنری استخدام کنند. اگر ناظر چاپ یا مدیر هنری خوب استخدام کنند روی چاپ کتاب کودک نظارت کند بسیار مؤثر است. اینکه از تصویرگران خوب استفاده کنند نه هر تصویرگری.
اگر ناشری تصمیم بگیرد که تصویرگری را در استخدام خودش در بیاورد به شکلی که در مجموعه‌ی خودش حضور داشته‌باشد تأثیر مثبت دارد یا منفی؟
اکثر تصویرگرها عادت دارند که در کارگاه خودشان که پر از رنگ و ابزارشان است کار کنند. این از خصوصیات اکثر هنرمندان است که نیاز به محیطی آرام دارند برای ایده پردازی و در انتشارات، با آن فضای خشک امکانش فراهم نیست. من به شخصه استقبال نمی‌کنم.
حتی اگر فضای مناسب را در اختیارتان بگذارند؟ فکرنمی‌کنید نزدیک بودن با ناشر در روند کار تأثیر مثبتی داشته باشد؟
فکر نمی‌کنم مشکلی باشد در شرایطی که فضاهای مجازی وجود‌دارد و به راحتی می‌توان از تصویر اسکن گرفت و فرستاد برای ناشر و نظرش را دریافت‌کرد.
اگر ناشر با تصویرگری که انتخاب می‌کند از لحاظ دیدگاه اعتقادی مشابه و نزدیک باشد تأثیری در کار دارد؟
_در کارهای مذهبی خیلی مؤثر است چون اگر بخواهد به تصویرگری که هیچ آشنایی با فضای موضوع مذهبی ندارد کار بدهد؛ قطعاً کار خوب و تأثیرگذاری نخواهد شد.
چند جلد کتاب تا به حالا تصویرگری کردید؟ چه تعداد‌شان داستان بوده و چه تعداد شعر؟
حدود 20 کتاب که اکثراً شعر بوده و داستان در حد یکی، دو تا داشتم.
اینکه کار شما را برای کتاب شعر بیشتر انتخاب می‌کنند به چه علت بوده؟
خود من با فضاسازی برای شعر راحت‌ترم وکلاً در مورد شعر بیشتر می‌شود مانور داد و از نمادها و اِلمان‌های تصویری استفاده کرد.
با کدام مجلات تا بحال همکاری داشته‌اید؟
با خیلی از مجلات قم یا مشهد کار کرده‌ام. برای قم، پوپک، سنجاقک، ملیکا، باران و آفتاب بوده و برای مشهد هم شهروند کوچولو به همراه ویژه‌نامه‌ی قدس بوده است. در تهران از مجلات رشد و کیهان بچه‌ها و در جزیره‌ی کیش هم از بچه‌های کیش سفارش کار داشتم.
در چند نمایشگاه تا بحال شرکت کردید؟
در دو سالانه‌ها تقریباً شرکت کرده‌ام. در پنج دو سالانه‌ی قم شرکت کردم در همین چند سال اخیر. نمایشگاه‌های طلیعه‌ی ظهور و کریمه‌ی اهل بیت و در نمایشگاه نیاوران چند سال پیش در تهران شرکت کردم.
رتبه هم آورده اید؟
در جشنواره‌هایی که ملی بودند رتبه آورده‌ام. رتبه‌ی دوم در سال 85 و در سال 88 هم رتبه آورده‌ام. در 90 سال هم در جشنواره‌ی طلیعه‌ی ظهور رتبه کسب کردم. سال 84 که سال اول شروع کارم بود در جشنواره‌ی هنر جوان قم در رشته‌ی تصویرسازی، نفر برگزیده شدم.
چند وقتی‌است که انجمن کتاب کودک و نوجوان در استان قم شروع به کار کرده است. نظر شما از حوزه‌ی کار تصویرگری راجع به شکل‌گیری انجمن چیست؟ چه انتظاراتی دارید؟
اینکه انجمن تشکیل شده بسیار خوب است و امیدواریم که اتفاقات خوبی بیفتد. اولین کاری که خوب است انجام بدهند ایجاد یک بانک اطلاعاتی در مورد تصویرگران استان قم از نظر سبک کاری و سطح کار است. راه ارتباطی خوبی برای شناسایی تصویرگران مورد نظرشان می‌تواند باشد.
به نظر شما برگزاری نشست بین ناشرین و تصویرگران می‌تواند در محیط انجمن مثمرثمر باشد؟
بله. اتفاقاً یک نشستی برگزار شد که خیلی کاربردی و خوب بود و اگر این نشست‌ها ادامه‌دار باشد برای بازار کار تصویرگری مفید است.
می‌شود راهی پیداکرد که ارتباط با ناشرین بهتر شود و به نوعی با شرایط موجود کنار بیایند برای بالابردن کیفیت کتاب‌های‌کودک و نوجوان؟
جایی بودم چند روز قبل که شنیدم تصویرگران تهران کمتر از تصویرگران در قم دستمزد می‌گیرند. شاید یکی از دلایل پایین بودن دستمزد تصویرگران در تهران داشتن سفارشات متعدد و صرف نکردن وقت کافی برای کارشان باشد. گاهی کار ساده‌ی یک تصویرگر معروف در تهران بسیار باارزش‌تر از کار یک تصویرگر قمی‌است که برای‌کارش مدتها وقت گذاشته و ظرافت به خرج داده است. اگر بشود که سفارش‌ها را بین تصویرگران قمی تقسیم کنند و ارزش کار را با توجه به زمان و متریال و دقتی که کار شده در نظر بگیرند مشکلات مرتفع خواهد شد.
شما سطح کار تصویرگران را در قم به چه صورت ارزیابی می‌کنید؟
می‌توانم به جرأت بگویم که با تهران برابری می‌کند و شاید یک پله هم جلوتر است.
تصویرگران برای شناخته‌شدن کار و هنرشان چه کاری انجام داده‌اند؟
متأسفانه خود ما هم برای شناساندن خودمان قدمی برنداشته‌ایم. ارشاد هم در این بین حمایتی نمی‌کند. انجمنی که تشکیل دادیم پارسال و رأی‌گیری کردیم و رئیس انجمن هم مشخص شد ولی چون حمایتی نشد می‌شود گفت که این انجمن جایی است، بدون تحرک و پیشرفت. کار خاصی تا به‌حال انجام نداده، نمایشگاه‌هایی که می‌توانست برگزار‌کند اما نکرده. کتاب سالی که می‌شد برای‌ما چاپ کند که نکرد و خیلی کارهای دیگر. از بعد دیگر هم خود تصویرگران قمی با هم هماهنگ نیستند. به نوعی هم ناامیدی وارد کار شده در همان ابتدای کار بحث مالی را پیش کشیدند؛ تصویرگر با پرداخت پول می‌توانست عضو این انجمن باشد. از طرف دیگر هم خود تصویرگرها با این سطح پایین سفارش‌ها شرایط لازم را نداشتند.
از وضعیت نمایشگاه کتاب استانی قم راضی هستید؟
بطور کامل نمایشگاه را ندیده‌ام اما با انتخاب مکان مصلی برای نمایشگاه موافقم . محیط خوب و مناسبی است نسبت به مجتمع ناشران.
فکر می‌کنید برای ایجاد جذابیت در غرفه‌های مربوط به کودکان هم می‌شود از تصویرگران کودک کمک گرفت؟
هر ناشری همان تصویرگری را که بیشتر با هم کار کرده‌اند داخل غرفه دعوت کند و برای بچه‌ها در مورد کارهایی که انجام داده توضیح بدهد یا نشست‌هایی که در محیط نمایشگاه برگزار می‌شود بین ناشرین و تصویرگران و نویسنده ها باعث نزدیکی در کارها خواهد شد.
نمونه های تصویرسازی سرکارخانم شمسی
